Op vakantie in Drenthe maar één regenbui gehad. Na een paar dagen was alles vochtig en stond de hele camping blank. Daarom zijn we tussendoor nog even naar huis geweest. Om op te drogen. Een geluk bij ongeluk was dat we daardoor het koncert van U2 in Nijmegen nog even konden meepikken.

Het viel nogal tegen. De muziek blijft goed, maar de houding van Bono, de zanger, staat mij steeds meer tegen. De man doet zich voor als een soort messias. Zijn optreden in Nijmegen vormde daarop geen uitzondering. Tijdens het koncert had hij via de satelliet kontakt met Sarajevo en liet twee mensen verhalen over de ellende die de stad teistert. Op het eerste gezicht zou je zeggen: ‘Een artiest die betrokkenheid toont, daar is toch niks op tegen.’ Zeker, maar wanneer die betrokkenheid niet verder reikt dan het intrappen van open deuren dan wordt het allemaal snel klef en goedkoop. Die indruk had ik bij U2.

Hetzelfde gevoel bekroop me bij het aanschouwen van het gehannes met de slachtoffers van de strijd rond Sarajevo. De Britse regering besloot Irma over te laten komen zodat ze de verzorging kon krijgen die ze nodig had. Tot zover geen probleem. Maar wat te denken van de politici als Major die daar dan een publiciteitsstunt van willen maken. En wat te denken van al die andere landen die zich blijkbaar in verlegenheid gebracht voelden en nu plotseling ook gewonden opnemen? Waarom kan nu wel, wat gisteren niet kon? De UNHCR (VN) beschuldigt verschillende landen ervan ‘de gewonden te willen uitzoeken als ging het om winkelen in de supermarkt’. Een kind schijnt meer gewild te zijn dan een volwassene; dat is fotogenieker. Ik word er onpasselijk van.

Maar er zijn er meer die zich door middel van het Joegoslavische konflikt denken te moeten profileren. Mient-Jan Faber die momenteel als een ambassadeur van het militaire ingrijpen door het land trekt. Minister Ter Beek die denkt nu een belangrijk extra argument vóór een Luchtmobiele Brigade in handen te hebben. Generaal Wörner van de NAVO en generaal-majoor Schaberg van de Koninklijke Landmacht die beiden in de zaterdag-bijlagen laten weten dat alleen hun NAVO dit soort klussen kan ‘klaren’. Of de voorzitter van de WEU, onze oud-minister van Defensie, de heer van Eekelen die steeds weer op het scherm verschijnt om zijn padvindersklub te promoten. Of Groen Links – nu plotseling fervent voorstander van bombardementen en het inzetten van grondtroepen – dat de Tweede Kamer speciaal bijeen laat komen om vervolgens niets te doen. De Nederlandse parlementariërs die een brief sturen naar hun kollega’s in heel Europa om hen te vragen toch vooral mee te werken aan een straf militair ingrijpen. Wat daarmee op lange termijn beoogd wordt, blijft onduidelijk.

Allerlei mensen die steeds de nationalisten in Joegoslavië hebben aangemoedigd, klagen nu ach en wee over de gevolgen van hun eigen handelen. Zelfkritiek is echter zelden te horen. Men tracht elkaar nu te overstemmen in geroep om militair ingrijpen om zo de eigen schuld te kunnen wegwassen. Waar vroeger, ondanks etnische en nationale verschillen, mensen decennia lang vreedzaam hebben samengeleefd en samengewerkt, heeft nu het gif van het nationalisme dood en verderf gezaaid. Kroaten, Serven en Moslims zijn niet als vijanden geboren. Ze zijn tot vijanden gemaakt. Onder andere door de opstelling van de EG en de VN. In plaats van het nationalisme in te dammen hebben zij de nationalistische aspiraties van sommigen juist beloond. En die schande verdwijnt niet door nu steeds harder te roepen om militair ingrijpen.