Woorden hebben hun betekenis. Woorden zijn de instrumenten waarmee we de werkelijkheid beschrijven, niet meer dan dat. Onze woorden zijn dus niet hetzelfde als de werkelijkheid.
In de politiek spelen woorden een uitermate belangrijke rol. Ze geven de afzender de mogelijkheid een impliciete boodschap mee te geven met het gesprokene of het geschrevene. Bijvoorbeeld: neem het woord modernisering. Wie wil er nu niet modern zijn? Dus, wil je verslechteringen doorvoeren in de sociale zekerheid dan hoor je VVD’ers steevast spreken over de modernisering van de sociale zekerheid. GroenLinks bedient zich tegenwoordig ook van deze doorzichtige truc? Zij willen de WW en de ontslagbescherming verslechteren, en noemen dat moderniseren. Goochelen met woorden is voor politici dé manier om de burger iets op de mouw te spelden.
Om te verhullen dat men zelf naar rechts is opgeschoven, heeft dat zelfde GroenLinks bedacht zichzelf voortaan als progressief te typeren. De progressiviteit – zo is de redenering – blijkt uit de wens de AOW-leeftijd te verhogen, de duur van de WW te bekorten, en het ontslagrecht te versoepelen. Omdat de SP daar allemaal niet voor is, worden wij door GroenLinks als conservatief getypeerd. De SP conservatief? De partij die de meeste aanmerkingen heeft op het kapitalisme en zijn uitwassen, de partij met de meest uitgebreide wensenlijst, de partij met de meeste alternatieven typeren als conservatief?
Femke Halsema en haar opvolgster Jolande Sap willen graag samen verder met D66, en als het kan ook met de PvdA. De SP willen ze er niet bij hebben. Te bedreigend kennelijk. Maar hoe leg je dat uit? Door te spelen met woorden…je noemt de SP gewoon voortaan conservatief. Ik denk dat we de inhoud meer recht doen door voortaan onderscheid te maken tussen links-liberaal en links-sociaal.
2 reacties
En zo is het! Helemaal mee eens, Jan. De SP als conservatief te typeren is bijna een gotspe. Woorden hebben naast een betekenis ook connotaties – en om je de connotaties van “progressief” toe te eigenen (‘weldenkend’,'visie-vol’,'gedreven door hoge idealen – strevend naar een betere wereld voor ons allemaal’, etc.), terwijl je tegelijkertijd zelfgenoegzaam de politieke betekenis van het woord ontoelaatbaar verengt tot het nietszeggende ‘veranderingsgezindheid’ (en zo je verrechtsing camoufleert)- dat moet genadeloos doorgeprikt worden, zoals jij dat hier ook doet. En zoals ook Marcel van Dam dat onlangs deed in zijn column in De Volkskrant (“Femke ontwikkelt hubris- syndroom”). Wat is nog het bestaansrecht van een partij die zich in vrijwel niets meer onderscheidt van D66? Wat kortzichtig te menen dat ondoordacht en slordig knip-en-plakwerk getuigt van een progressieve visie op de toekomst! Jan, je heldere, uitstekend geformuleerde visie wordt node gemist op de Nederlandse TV – heb je geen zin om een politiek debatprogramma te gaan presenteren waarin werkelijk de diepte wordt ingegaan? Ik wens je in ieder geval een heel gelukkig 2011!
Reactie door Hans Verhulst — donderdag 30 december 2010 @ 19.19 uur
Beste Jan,
Ik ben altijd jouw bewonderaar geweest. Niet dat ik met ideologische gedachtegoed van SP eens ben, maar omdat ik uiterst een charismatische man met een fantastisch ontwikkelde logica en welspreken vind. Ik kon soms meerdere dagen naar de uitzendingen kijken waar jij aan het woord was. Jammer dat ik dit blog vandaag pas lees en jammer dat we in de laatste tijd niet meer van je horen. Ik weet dat je gezondheidsproblemen had. Ik hoop in ieder geval dat je je beter voelt.
Ik hoor en lees vaak de termen rechts en links, progressief, liberaal en concervatief gebruiken. Maar ik weet nog steeds niet waar deze termen precies vandaan komen. Ik heb me een klein beetje verdiept in liberalisme en kwam tot ontdekking dat liberalisme nauw samen hangt met humanisme en individuele vrijheid. Zo speelt bijvoorbeeld gedachtegoed van Kant, de Duitse filosoof en humanist zowel voor de linksen als voor liberalen en rechtse partijen een belangrijke rol. Voor mij ontstaat dan de vraag kunnen dan liberalisme en socialisme niet samen gaan? Wat maakt dan liberalisme zo anders dan de SP als beiden voor vrijheid en gelijkheid zijn? Of is dit ook een woordenspel dat vertekend beeld geeft van werkelijkheid? Wat is er mis mee als D66 door kennis en onderwijs mensen in staat wil stellen om meer zelfstandig en vrijer te zijn? Tegelijkertijd realiseer ik me ook dat er altijd arbeidsongeschikten en laagopgeleiden zijn die zonder onze solidariteit niet kunnen redden. Met vriendelijke groet
Reactie door Najib Rashiq — woensdag 23 juli 2014 @ 19.36 uur