Fryske Wâlden

donderdag 05 januari 2006 :: 14.57 uur

Gisteren ben ik de hele dag in Friesland geweest. Op advies van Jan Douwe van der Ploeg, hoogleraar aan de universiteit Wageningen, heb ik me verdiept in de initiatieven die in het gebied Fryske Wâlden door de boeren, natuuroganisaties en overheden worden ontplooid.

Men probeert daar – met vallen en opstaan – om natuur- en landschapsbehoud, duurzaamheid en economische levensvatbaarheid met elkaar te combineren.

Het gebied ligt tussen Leeuwarden en de grens met Groningen en in het noorden Dokkum en het zuiden Drachten, en beslaat zo’n 50.000 hectaren. 700 Boeren doen mee in de Vereniging ‘Noardelike Fryske Wâlden’.


- dykswâlen, pingo’s en elzensingels zijn kenmerkend voor het landschap -


- een deel van het bestuur, boeren en adviseurs -

Na afloop had ik een gesprek met Jan Douwe. Hij was vanaf het begin – zo’n vijftien jaar geleden – betrokken bij het intiatief.

‘Jan Douwe, kan dat wat hier gepractiseerd wordt een voorbeeld zijn voor hoe je natuur, cultuur, dierenwelzijn, duurzaamheid en rentabiliteit met elkaar kunt combineren?’

Beluister hier het gesprek.

Opties voor delen:
  • NuJIJ
  • eKudos
  • del.icio.us
  • Digg
  • Google Bookmarks
  • email

16 Comments

16 reacties

  1. Als inwoner van de Wâlden merk ik inderdaad dat boeren naast boer ook steeds meer natuurbeheerder worden en dat in onze omgeving ook landbouwgronden weer aan de natuur worden “teruggegeven”. Een mooi initiatief is ook het behoud van de houtwallen en de elzensingels. Waar ze vroeger om economische redenen (het verkrijgen van mooie grote weilanden en bouwgronden) zonder pardon werden gerooid, daar worden ze nu beschermd.

    Reactie door Peter — donderdag 5 januari 2006 @ 16.11 uur

  2. Mooi gebied, fijn dat er mensen zijn die hier correct mee omgaan….

    Reactie door chrisinactie — donderdag 5 januari 2006 @ 16.14 uur

  3. Eerbied voor de natuur, behoud van de natuur, daar zou in het hele land eens wat meer rekening mee moeten worden gehouden. Prima zaak. Hier moeten we zuinig op zijn, er zijn er teveel mooie natuurgebieden opgeofferd voor het zgn. welvarende Nederland.
    Welvarend jawel, maar deze gebieden hebben we ó zo hàrd nódig voor het welzijn.
    Zuinig zijn op de natuur en eerbied hebben voor de natuur is een heel belangrijk iets.
    We moeten zuinig zijn op datgene wat er nog er van over is.

    Reactie door Anja — donderdag 5 januari 2006 @ 18.03 uur

  4. Hoi Jan,

    Hoe doe je dat, als je een hele dag naar friesland bent om dan toch een paar onderwerpen op dit log te zetten??
    Onderweg in de auto? Moet je wel een chauffeur hebben.
    En het lijkt me dat je dan toch met Friesland bezig bent.
    Knap hoor!

    Reactie door engine 54 — donderdag 5 januari 2006 @ 18.05 uur

  5. Jan Marijnissen, waar is die tweede foto gemaakt, is dat het Blauwverlaat vlak buiten Buitenpost? Dan was je wel erg dichtbij Jan.

    Reactie door Evert Tigchelaar jr — donderdag 5 januari 2006 @ 20.58 uur

  6. Hoe staat het met de armoede in Friesland?

    Reactie door e.krul — donderdag 5 januari 2006 @ 21.16 uur

  7. Foto twee lijkt inderdaad op Blauferlaat, vanaf Gerkeskleaster denk ik? Wel mooi om het gebied ineens online te zien staan, blij dat daar nu eens aandacht voor is…

    Reactie door Sjouke — donderdag 5 januari 2006 @ 21.24 uur

  8. Eleonora, net zo schrijnend als in het Westen, hoor.
    Maar wat is dat toch een schitterend land, dat Friesland! Meer foto’s, Jan…. zo mooi. :)

    Reactie door Lydia — donderdag 5 januari 2006 @ 23.02 uur

  9. Goed initiatief!

    Reactie door Sabineke van Schie-Pleines — donderdag 5 januari 2006 @ 23.22 uur

  10. De voorlaatste dag van “Thialf” reed ik
    per trein van Ljouwerd naar Groningenstad:
    rijdend kun je geen dig.foto’s snel maken,
    althans niet met ons toestelletje, wél
    stilstaand, snel door een opengemaakt boven
    luikje! De foto’s mislukten grotendeels,
    maar de beelden staan, toen met sneeuw, nog
    steeds op m’n netvlies. Bij mijn weten heb-
    ben Oost-Groningers het nog steeds moei-
    lijk en doen ‘ze’graag boodschappen bij in
    het buurland, en dát krijg je ervan als er
    in de eigen regio werkgelegenheid wordt
    weggehaald ipv gebrácht! I.v.m. eigen on-
    mogelijkheden tot eigen vervoer, veelal
    noodzakelijk daar omdat ook regiovervoer
    grotendeels werd geminiseerd,weerhoudt me
    dat om er ook heen te verhuizen en wordt de
    afstand tot anderszins te reizen naar mijn
    hier op vrij korte afstand wonende kinderen
    ( 20 km) te láng, omdat dié te dúúr wordt!
    Ongebonden aan wat dan ook zou ik er al zitten, binnen 10 km van stad of ziekenhuis, zo oostwaarts mogelijk !
    De sociale bewogenheid ter plekke is ook
    groter, een betere sociale contrôle en niét onplezierig, integendeel: men wisselt
    er uit van woord én daad! De sfeer al snel
    gemoedelijk en lig je er evt. uit, is dat
    echt je eigen schuld, of je hebt het inci-
    denteel wel héél slecht getroffen en niét
    je huiswerk voor een verhuizing gedaan!
    Ja zeg nog ff: wie gaat er mee? Zelfwerk-
    zaamheid lijkt daar stukken beter ontwik-
    keld, zowel door kansarmen als kansrijken, dan hier in het westen, waar het in veel opzichten een overvoerde passieve consump-
    tiementaliteit lijkt te zijn, door álle
    lagen van de bevolking!
    Maar goed in dat opzichten horen hier eigen
    lijk alleen maar originele Friezen, Gro-
    ningers en Drenthen aan het woord moeten
    zijn; veelal bezitten zij nog iets geheel
    authentieks en eerlijk gezegd, niet voor
    niets, nogal eens ‘het westen’ heel objec-tief heeft weten te becritiseren, elke pro-
    vincie, los van elkaar. Toegeven moet ik
    dan in alle eerlijkheid dat ze er op menig
    terrein volkomen gelijk in bleken te hebben
    Voor mij zijn die stréken: vakantietoppers!
    Zoals ook de Zeeuwen, Brabanders en Lim-
    burgers hun eigen authentieke uitstraling
    nog hebben én hun gastvrijheid.
    Daar waar teveel mensen op elkaar zitten
    in welke regio, stad, dorp of flat dan ook
    kunnen mensen dus letterlijk met elkaar
    botsen, en haringen in een tonnetje zien
    zich in dat opzicht dus ook liever gekáákt!

    Reactie door Madelief — vrijdag 6 januari 2006 @ 10.09 uur

  11. @Madelief: dank voor je mooie woorden. Het is inderdaad een voorrecht in het noorden (in mijn geval Friesland) te mogen wonen. Helaas moet ik constateren dat hier de verloedering ook langzaam maar zeker inzet. Niet zozeer materieel, maar wel sociaal. Veel jongeren zijn onder invloed van de TMF-ghetto-levensstijl veel harden t.o.v. elkaar geworden en dat is jammer.

    Reactie door Peter — vrijdag 6 januari 2006 @ 11.47 uur

  12. Geloof ik best wel Peter ! De loop van de
    geschiedenis bepaalt altijd weer soms zelfs
    om de 30 jaar, dat na tijden van verstar-
    ring, of verwarring, er weer een langzaam
    aan inzettende ‘vervlakking’ zijn intrede
    doet en zijn er ook voorbeelden van idd
    beurtelings magere en vette jaren in een
    patroon te vatten.
    Sociologen van 30 t/m 80 zouden eens een
    conferentie van een week moeten opzetten om
    eens een heel grondig nationaal onderzoek
    op touw te zetten en tevens hun info te be
    trekken van zoveel gastsprekers uit andere
    disciplines dat men na afloop kan spreken
    over een breed onderzoek naar onze samen-
    leving, nationaal en in verhouding tot in-
    ternationale invloeden.
    Friesland heeft daar vast wel ergens ruimte
    voor:’Van Stadhouder tot Staatsinrichting’!

    Reactie door Madelief — zaterdag 7 januari 2006 @ 6.39 uur

  13. Hijr noch in link nei de link fan de tv-reportaazje oer Douwe (sa hjit hjy toch ongeveer?) op Omrop Fryslan.

    http://www.denhaneker.nl/index.cfm?fuseaction=actueel.nieuws_item&id=36

    Heb de link ergens anders weggepikt omdat ik moeilijk navigeer op

    http://www.omropfcryslan.nl

    Reactie door verkouteren — zondag 8 januari 2006 @ 23.23 uur

  14. Ik bedoelde http://www.omropfryslan.nl

    Reactie door verkouteren — maandag 9 januari 2006 @ 17.17 uur

  15. Algemeen Pardon .NU op http://www.provincietv.nl
    Zie video.Gratis te zien

    Reactie door Provincietv — maandag 19 juni 2006 @ 11.45 uur

  16. dit initiatief doet me veel denken aan projecten die ik in thailand bezocht heb.
    Boeren en agrariers die in dorpen cooperatieven gevormd hebben en biologisch en ecologisch bezig zijn. Het was mooi om te zien de samenhoorigheid tussen de mensen voor een zelfde doel. Weer voor zichzelf zorgen, voor de natuur en voor de gezondheid. Erg succesvol.
    Ik vond het inspirerend om de verhalen te horen hoe ze weer de tijd teruggedraaid hebben. Ze vertelden dat ze vroeger hun manieren hadden om rijst en katoen bijvoorbeeld te verbouwen , met hun tradities. Toen kwamen de moderne systemen, (grappig genoeg “amerikaans systeem” genoemd) waar ze met chemicalien te werk gingen om sneller te laten groeien en ziektes op hun gewas tegen te gaan .Alles in monocultuur. De eerste jaar hadden ze veel hoogst. maar na jaren moesten ze de grond steeds meer voeden omdat het uitgeput werd, meer producten toevoegen, minder hoogst, ongezond voor lichaam. Het werd steeds duurder, want in 20 jaar is de prijs van de rijst bijvoorbeeld niet veranderd, terwijl de prijs van de producten wel.
    Het was niet eens meer rendabel.
    Nu zijn ze opeens weer overgestapt naar biologisch.
    meer gewassen op een stuk, ten eerste omdat het beter voor de grond is en als er iets mis gaat met een gewas, zijn ze niet afhankelijk, maar hebben ze ook andere producten om van te leven.
    Door ecologische oplossingen te gebruiken komen hun tradities terug en zien ze ook dat de gewassen veel sterker soorten zijn.ze kunnen beter tegen plagen etc.
    (de producten werden daarna fairtrade verkocht, geregeld door de coop. en NGO’s)

    Bij een van de cooperatieven van dorpelingen, was de bos weer helemaal herbouwd, en weer zo gezond geworden, net een oerwoud dat de regering als natuurreservaat wilde behouden. op zich een eer.
    maar jammer genoeg betekent meestal dat de dorpelingen geen zeggen meer over hebben, hun koeien er niet meer doorheen kunnen laten lopen, dat er niet genoeg boswachters zijn, waardoor minder controle is, en dus verloedert, en dat vaak boswachters ook corrupt zijn waardoor ze toch stiekem hout kappen en verkopen.

    Terug op mijn point. Inderdaad inspirerend, hoopvol en zeker haalbaar! Met iniciatief en creativiteit is het zeker mogelijk om cooperatieven landelijk te stimuleren om eigen controle te hebben over hun/ons eigen omgeving. Mischien is de voorbeeld hier boven ver van huis, maar ik heb ervaren dat het aanstekelijk werkt en daar zijn er steeds meer mee bezig.

    Je hoeft niet ver te zoeken voor oplossingen.

    Reactie door melissa — vrijdag 30 juni 2006 @ 4.05 uur