Weekboek referendum Europese grondwet, deel 5
Column voor NOS Online, 25 mei 2005

Alsof de duvel er mee speelt: midden in campagnetijd raak ik in de lappenmand. Mijn rug maakt problemen – en niet zo zuinig. De dokter stuurt me naar de fysiotherapeut maar wonderen hoef ik niet te verwachten.

Het is zo’n 20 jaar geleden dat ik, door diezelfde rug, ook in campagnetijd met hernia geveld werd. Het ging om de verkiezingen voor Provinciale Staten. Liggend maakte ik de laatste dagen mee.

Eén goed punt herinner ik me nog: ik lag plat, maar de campagne liep door en ik werd – liggend – het eerste provinciale Statenlid voor de SP in Noord-Brabant en Nederland. En de harmonie speelde voor m’n bed. Oh ja, de operatie daarna slaagde en ik was voor lange tijd verlost van de pijn.

Ook nu loopt de campagne door. De campagne die mensen zegt dat het alles bijeen verstandiger is om nu nee te zeggen tegen deze Europese Grondwet. Veel Nederlanders gaan dat doen, naar het zich laat aanzien zelfs de meerderheid van de bevolking.

Begrip
Ik ben van het nee-kamp, maar ik heb alle begrip voor de voorstanders die zeggen dat we verder moeten met samenwerken in Europa. Allicht, Nederland is geen eiland en samenwerken is een must. Maar samenwerken in Europa betekent voor mij een samenwerking waarin burgers vertrouwen hebben. Zonder dat vertrouwen gaat het niet. En dáár schort het aan. Deze Europese Grondwet heeft wellicht het vertrouwen en daarmee de steun van de Europese politieke en economische elite maar zeker niet van de bevolking.

Vertrouwen kan niet met dwang worden opgelegd maar moet met overtuiging worden opgebouwd. Veel burgers voelen hoe ze jaren buiten alles wat Europa betreft gehouden zijn en geloven niet dat het nu ineens allemaal hún zaak en hún belang is geworden.

Nooit is ze iets gevraagd. Ook niet toen wij voorstelden een referendum te houden over de invoering van de euro. En nu moeten de mensen in één keer zo maar JA zeggen. Dat vinden ze niet in de haak. En ik denk dat ze gelijk hebben.

Voor veel burgers begint het Europese debat pas nu. Dat debat is van groot belang voor onze toekomst. Dat moet dus ook volop gevoerd worden – en niet meteen alweer gevloerd door de uitkomst ervan op voorhand in grondwettelijk beton te gieten.

Discussie plat
Nu ja zeggen, legt de net begonnen discussie plat. Een ja nu maakt dat we voor onbekende tijden vastzitten aan afspraken en regels die door de aard van deze Europese Grondwet nauwelijks nog te wijzigen zijn. De Grondwet kan alleen gewijzigd worden als alle 25 landen instemmen.

Nu nee zeggen geeft ons de kans én de plicht om het begonnen debat met de burgers voort te zetten. Hier en in de andere lidstaten van Europa. Als dát gebeurt, zijn we werkelijk bezig met het bouwen van een Europa van de burgers. Dat kan een bijzonder avontuur worden waar ik dolgraag aan wil mee doen.

De gedachte daaraan is een beetje balsem voor m’n zere rug. Maar nu eerst weer naar de fysiotherapeut. Zo goed en zo kwaad als het gaat zal ik proberen een bijdrage te blijven leveren aan de campagne. En volgende week woensdag naar het stemlokaal in de straat. Dat haal ik zéker.

Reacties uitgeschakeld