Vandaag de hele dag op stap met Herman Vuijsje.
Ons land zal over een paar decennia 20 miljoen inwoners tellen. Waar moeten die mensen wonen? Moeten we meer natuur opgeven, of kunnen we zó bouwen dat er meer mensen per vierkante kilometer kunnen wonen en het tóch menswaardig blijft? Om die vraag gaat het vandaag.
Herman leidt me rond in Amsterdam met het doel me van het laatste te overtuigen.
23 reacties
Tja, als we zo door gaan met het slopen van goede woningen, dan vrees ik dat er straks wel heel veel mensen op straat komen te staan. Tenzij de SP dan natuurlijk de grootste is ;-)
Zonder gekheid. Ik denk dat we weer veel kleiner moeten gaan bouwen. André Tomsen, Hoogleraar in renovatiebouwkunde, omschreef mij ooit een keer hoe we weer naar efficiënt bouwen toe kunnen werken. Hij zag de essentie van het probleem in het oppervlak van de nieuwbouwwoningen. Deze zijn in verhouding net zo groot als twee kleinere (oudere) huizen. Slopen we dus een dergelijke woonwijk, dan kun je alleen maar tot de conclusie komen dat er minder nieuwe woningen voor terug komen. Daarnaast moet je dan de mazzel hebben dat je een dergelijk huis kunt betalen…
Mijn antwoord op de stelling luidt dan ook: Ga efficiënter met de beschikbare bouwgrond om!
Ik hoop dat Herman je weet te overtuigen Jan ;-)
Groet, Erik Manders
Reactie door Erik Manders — woensdag 17 maart 2004 @ 13.24 uur
Over een paar decennia is Mars wel bewoonbaar gemaakt ;-)
Anders moet hier de laagbouw wijken voor hoogbouw met een grote gezamenlijke tuin: zo kom je ook weer met elkaar in contact.
En elk appartement heeft natuurlijk een héél groot balkon voor mensen die verzot zijn op hun privacy…..
Och, ‘t is maar een idee.
Reactie door Roos — woensdag 17 maart 2004 @ 13.31 uur
Kijk toch nog maar even naar de CBS-prognose; 20 miljoen is zeer onwaarschijnlijk.
Reactie door maarten — woensdag 17 maart 2004 @ 14.29 uur
Het groene hart volbouwen of de Veluwe aantasten: allemaal niet nodig. Begin met de Flevopolder vol te bouwen. We hebben dat land toch niet uit de Zuiderzee gewonnen om er gras te laten groeien?
En als de Flevopolder vol is, laten we dan weer een nieuwe provincie uit het water stampen. Een provincie Markerwaard, bijvoorbeeld. Of kan de kustlijn niet 10 kilometer verlegd worden richting het westen?
Reactie door Vincent — woensdag 17 maart 2004 @ 14.52 uur
@ vincent, als het water blijft stijgen….
dan komen er flats op palen?
Een goed voorbeeld van efficient bouwen is misschien Ijburg te Amsterdam. Dit komt in de buurt van science-fiction, alleen is dit niet ondergronds.
Daar op ijburg heb je direct over de moderne brug een weg van zeg 4 km en daar parallel aan nog eens 3 of meer.(Ik was er in het donker) Aan weerszijden staan flats, zoals ooit de bijlmer werd geprezen. Echter nu allemaal in lijn.
Tussen de flats zijn in/uitritten naar de weg die uit leid,
de in-weg ligt aan de andere kant van de centrale weg met alleen bussen en trams.
Naast een kleine achtertuin ( voor is voetpad || weg ) voor de beneden woningen zal er wel ergens een park zijn? (ik was op ‘blok 27′)
Iemand van Ijburg hier? Is het praxtisch wat?
Centraal park? zwembad? fascilitair nivo…?
Reactie door barend — woensdag 17 maart 2004 @ 15.49 uur
Ict in de grond en op de aarde de natuur herstellen.
Anders gaan denken over werk……..advies?
Geen probleem ik hou me aanbevolen.
Ninka
Reactie door Ninka — woensdag 17 maart 2004 @ 16.55 uur
Geef nooit de natuur op. Maar richt de natuur ook in voor recreatie.
Meer mensen per vierkante kilometer? Niet als maatstaf. Per gebied bepalen of flats noodzakelijk zijn. Per doelgroep bouwen en zuinig zijn met het stedelijk gebied.
In Middelburg is men met een Kwaliteitsatlas begonnen. Maar liefst 13 strategische projecten zijn vanaf 2000 in gang gezet om Middelburg als stad aantrekkelijk te maken. Zeker als het Nationaal Voetbal Museum er komt!
Architect Herman Herzberger heeft samen met lokale architecten een prachtig project gerealiseerd in Middelburg. Zie ook http://www.middelburg.nl Kom anders eens kijken!
Reactie door theo — woensdag 17 maart 2004 @ 17.06 uur
Dan ben ik wel nieuwsgierig naar wat je er van vond Jan.
Reactie door Jeanette — woensdag 17 maart 2004 @ 19.49 uur
Ik denk dat we er mee moeten ophouden om natuur en wonen en werken geografisch te scheiden. Dank zij de ICT zouden we veel meer kunnen thuiswerken, maar dan moeten de woningen wel de ruimte bieden. Als de omgeving de ouderen helpen dan kunnen ze langer thuis blijven wonen, maar dan moeten we niet elke 40 jaar de wijk vernieuwen en daarbij het sociaal netwerk van deze mensen opblazen.
Als Nederland inderdaad een kennisland moet worden, en dat de meeste mensen informatie werkers zijn dan hebben we geen grote steden meer nodig: we kunnen de mensen dan spreiden over een veel groter gebied. We zitten nu op ongeveer 480 mensen op de vierkante kilometer; per persoon is dat meer dan 2000 vierkante meter. Als het 20 miljoen mensen zouden worden dan nog zitten we op meer dan 1500 vierkante meter per persoon. Ik denk dat er dan wel een kaveltje van 700-1000 vierkante meter af kan voor een meerpersoonshuishouden.
Volgens mij is de reden dat we het gevoel hebben dat het druk is komt omdat we allemaal veel te dicht op elkaar wonen… Mensen duizenden jaren voornamelijk op wijde vlaktes geleefd met hooguit 150 man om zich heen; steden hadden tot een paar eeuw geleden meestal minder dan 10.000 inwoners. Onze biologie is gewoon niet compatible met de steden die we tegenwoordig bouwen; met frustraties en geweldsexplosies als gevolg.
Reactie door Gideon — woensdag 17 maart 2004 @ 20.53 uur
“We zitten nu op ongeveer 480 mensen op de vierkante kilometer; per persoon is dat meer dan 2000 vierkante meter. ” (Gideon)
Hoe bedoelt u dit? Ik ben wel benieuwd naar de berekening waaruit blijkt dat met 480 mensen per vierkante meter iedereen er 2000 ter beschikking heeft ;).
Maar goed, efficiënter bouwen op hetzelfde oppervlak lijkt me een beter plan dan de opgebouwde ‘natuur‘ maar weer afbreken om er wat huizen neer te zetten. Liever had ik dat iedereen voldoende ruimte heeft, maar goed, laten we nu ‘s een keer níet de rest van de wereld (okee, de rest van Nederland) laten opdraaien voor de wensen van ons (rijke?) mensen.
Toch zal het probleem waarschijnlijk wel meevallen, als de ontwikkelingen zoals ze nu ingezet zijn op het gebied van (bijvoorbeeld) de zorg zich doorzetten dan lijkt het me een niet meer dan logisch gevolg als we met z’n allen Nederland aan de paar mensen die zelf hun ziektekosten kunnen betalen geven en lekker emigreren. Scandinavië schijnt best aardig te zijn, ruimte zat ook..
Reactie door Joost van der Borg — woensdag 17 maart 2004 @ 22.06 uur
in nederland is op kostprijsgebied alleen nog maar plaats voor zeer grote megabedrijven
er is meer
http://home.planet.nl/~verbe326
Reactie door rowwwenheeze — woensdag 17 maart 2004 @ 22.25 uur
gewoon minder mensen op deze bol , dat is waar we naar toe moeten
Reactie door henk — woensdag 17 maart 2004 @ 22.38 uur
Ben zelf net terug uit London. Daar hebben ze hele goede voorbeelden van sociale woningbouw in een metropolitane stad. Iedere stadswijk is een dorp op zichzelf. Helaas is in Engeland ook een groter verschil tussen arm en rijk en proberen ze dat te verdoezelen. Iets waar wij voor moeten waken. Maar vinexswijken kennen ze niet,…. wel veel parken, openbare ruimten en sociale voorzieningen tussen de hoge gebouwen waardoor veiligheid gewaarborgd blijft. Ook wordt er veel meer met straatniveaus gewerkt. In Nederland is alles plat en daar staan dan doosjes op. In London heb je metro, snelweg, park en winkels criss cross boven elkaar en daartussen wordt gewoond. (moelijk uit te leggen, gewoon zien!)
groet,
Patricia
Reactie door Patricia — woensdag 17 maart 2004 @ 22.40 uur
@Gideon en Joost;
De bevolkingsdichtheid is 16.000.000 ÷ 41.785 Km² = ± 383 m²per persoon, dat is een lapje grond van ongeveer 19½ × 19½ meter. Dat is niet erg veel, inclusief wegen, water, landbouwgrond etc.
Ik geloof niets van die enorme bevolkingsgroei, maar mocht het zo ver komen dan is Nederland nog lang niet vol, alleen de Randstad is dat wel. En inderdaad is de toekomst voor de hele administratieve dienstverlening: telewerken vanuit de veenkoloniën of de IJsselmeerpolders.
Nederland is nog lang geen Calcutta of Hong Kong of west-Java. Dát is pas vol. Zo ver komt het hier vast niet. 100.000 Nederlanders vertrekken per jaar, Verdonk doet er zo nu en dan nog eens 26.000 deportaties bovenop, Marokkaanse bruiden en bruidegommen komen er niet meer in, de autochtonen leven alleenstaand en krijgen steeds minder kinderen.
Geen paniek.
Reactie door Olav ten Broek — woensdag 17 maart 2004 @ 22.45 uur
one look
cetero censeo sp cum sgp non esse delendam
Reactie door rowwwenheeze — donderdag 18 maart 2004 @ 0.17 uur
@Olav: en dan ook nog te bedenken dat de meeste woningen door meer dan 1 persoon bewoond wordt.
@Patricia: Dat bedoelde ik met mijn (wat slecht geschreven) opmerking over de natuur en wonen met elkaar vermengen. We hebben millennia met de natuur samengewerkt, waarom zouden we dan nu opeens die natuur moeten concentreren en isoleren van ons? En wij van haar?
We gaan alleen erg onzinnig om het de grond die er is just omdat we zo begin zijn met het concentreren en isoleren van functies. Bijvoorbeeld: Als we niet allemaal in steden zouden werken dan hadden we al die wegen ook niet nodig. Mensen moeten wonen waar hun werk is, de wijken zijn (vooral in een kenniseconomie) de nieuwe industrieterreinen.
We moeten echter ook rekening houden met het afnemen van de olie productie van af nu. We zie het nu al gebeuren: de grote oliemaatschappijen investeren niet meer, ze fuseren en wat daarna overblijft is minder dan wat er was — op die manier voorkomen ze hun zwakere collega’s zichtbaar kopje ondergaan. Ze zijn namelijk bang voor de reactie van de markt als het doordringt dat de olie voor het grootste deel op is.
Oppervlakte is niet het enige wat telt: we moeten ook veel minder energie gebruiken en veel minder water. Maar probeer maar een gekozen te worden met die boodschap: Jimmy Carter heeft dan in de jaren 80tig geprobeerd een verloor gigantisch.
Reactie door Gideon — donderdag 18 maart 2004 @ 7.27 uur
Opmerking: één vierkante kilometer is 1 miljoen vierkante meter. Dus 41785 vierkante Kilometer is gelijk aan 41785 miljoen vierkante meter. Dus per persoon zou dat (16 miljoen inwoners) neer komen op 2611 vierkante meter. Ik had het een beetje naar beneden afgerond omdat niet alle grond bruikbaar is.
We hoeven Nederland niet kleiner te maken dat het is.
[ http://www.google.com/search?q=1+square+kilometer+in+square+meter ]
Reactie door Gideon — donderdag 18 maart 2004 @ 7.35 uur
Vol?
Dat is een psychische beleving.
Misschien zelfs wel een uiting van intolerantie.
Gevoel van ruimte en vrijheid zit in jezelf, en als mensen eindelijk onderkennen dat vrijheid ook de verplichting geeft de ander die ruimte te gunnen die jij op dat moment niet hoeft te gebruiken, dan is er niets aan de hand.
Ik heb al een keer eerder gezegd, het wordt tijd dat we eens positiever omgaan met zaken.
Natuurlijk zijn er mensen die met moeite woonruimte kunnen vinden, ik weet er alles van, maar met creatiever bouwen kan er heel wat meer worden gedaan dan nu het geval is.
Ik hoop dat je van je wandeling hebt genoten. Jammer dat je daar niets (meer) over zegt. Bedankt voor de prachtige link!
Reactie door Molly — donderdag 18 maart 2004 @ 8.42 uur
Sorry voor de typo’s.. in mijn post had moeten staan:
“We gaan alleen erg onzinnig om
hetmet de grond die er is just omdat we zobeginbezig zijn met het concentreren en isoleren van functies.”We moeten er ook rekening mee houden dat de woningen die we nu bouwen zo ongeveer de laatste woningen zijn die we kunnen bouwen; over 30 jaar is er gewoon de betaalbare energie niet voor om een wijk te vernieuwen. Maar alle woningbouw bedrijven optimaliseren op korte termijn (15 tot 30 jaar) en niet voor de langere termijn (100 tot 200 jaar).
Reactie door Gideon — donderdag 18 maart 2004 @ 8.50 uur
@ Olav ten Broek
“Ik geloof niets van die enorme bevolkingsgroei, maar mocht het zo ver komen dan is Nederland nog lang niet vol”
Op papier kan veel, in de praktijk moeten mensen het ervaren en reageren ze op situaties. Nog een verschil is of iemand en diens ouders er in is geboren of niet.
“alleen de Randstad is dat wel. En inderdaad is de toekomst voor de hele administratieve dienstverlening: telewerken vanuit de veenkoloniën of de IJsselmeerpolders.”
Nederland kennisland…. vergeet het maar, die kennis heb ik wel :-) Met de teloorgang van maatschappelijk bewustzijn lijkt ook het iq zich te verlagen, de ego’s te vergroten en het werk (kwanti- en kwalitatief) af te nemen.
TE ict is helemaal niet goed en maakt pas echt kwetsbaar voor terreur en spionage.
“100.000 Nederlanders vertrekken per jaar” Geen paniek.”
Inderdaad, paniek maakt vaak dat je iets ergs erger maakt.
Neemt niet weg dat hoeveel er ook weggaan of bijkomen, vergrijzing heeft een zeer eenvoudige formule:
Oudere groter groeiende groep niet werkenden in onbalans met een continue slinkende groep jongeren die minder kUnnen werken/produceren.
Ieder voor zich en G-d voor ons allen neemt nog elke dag toe, wereldwijd.
I.m.o. begon dit bij het kapitalisme en ikke ikke ikke denken
Edgar J Hoover zei het al snel:
‘Capitalism aint all that bad, it’s the capitalists that are so over-greedy….’
Een model dat getoelt is op de menselijk aard van jager/verzamelaar/leraar/verzorgende is altijd de meest natuurlijke.
De beste jager kan meer/lekkerder vlees eten, hij neemt er genoeg risico voor, MAAR, mEEr eten dan die op kan nee….
En ook de jagers hebben liefde en verzorging nodig, hebben het van iemand geleerd.
Ik doe zelf ict werk aan huis en bedrijf, maar ben toch SP lid en stemmer. Er ZIJN mensen die misbruik maken van… echter die mogelijkheid is geschapen en deels gevoed (WAO, VUT e.d.)
In mijn 12.000 zielen tellende dorp zijn 3 actieve (van de 15)leden, al 8 jaar loop ik aan de zijlijn warm te lopen, publiceer, wordt geinterviewd, maar zal de SP hier een zegje kunnen doen… nee. Dat is ook food for thought.
Reactie door barend — donderdag 18 maart 2004 @ 10.58 uur
Gideon, je hebt verdomme gelijk! Ik heb me zwaar misrekend! Doe ik met mijn salaris ook altijd, maar dan andersom …
Barend, waarom zou een ICT-er geen SP-lid moeten zijn? Dat begrijp ik niet.
Volgens mij zijn in vergelijking met andere partijen veel SP-leden goed opgeleide en in ieder geval zéér intelligente mensen …
Beide: bedankt voor het commentaar.
Reactie door Olav ten Broek — vrijdag 19 maart 2004 @ 0.44 uur
Ik studeer Informatica maar als ik zie hoe in Stadskanaal de herstructurering van de Parkwijk gaat dan maak ik mij zorgen voor de toekomst. Men heeft namelijk alleen maar oog voor het maximaliseren van de opbrengst per vierkante meter — en dan vooral op 15-20 jaar. Men is zo kortzichtig als maar kan.
Sociale problemen worden blijkbaar door goedkope woningen veroorzaakt, want zo gaat men te werk. Dit is bovendien het platteland en bij de oudere woningen heb je nog een beetje tuin (kavels van 300 vierkante meter met huisje voor 250 euro per maand) maar alle nieuwbouw krijgt amper 3 meter tuin…
Als ik mensen vraag: “Waarvoor zou je overwegen in de veenkoloniën te gaan wonen?” Dan is het antwoord altijd “Ruimer wonen!”. Nu dat zijn ze dus aan het afbreken. Zelfs de dure wijken heeft men geen ruimte meer. Die grondprijzen moeten omlaag — minimaal 50% — maar dat kan niet want daarmee zou je in één keer de bodem uit de huizenmarkt slaan. (Nu zou dat volgens mij een positief effect hebben op de economie en de werkgelegenheid maar het moet maar jouw huisje zijn die opeens een ton minder waard is? Terwijl je de hypotheek nog 10 jaar moet doorbetalen.)
Het grootste probleem is volgens mij het feit dat er niet echt veel eisen zijn waar aan een woning moet voldoen. Dit wordt overgelaten aan de gemeenten die er geen verstand van hebben en dus de woningbouwstichtingen zelf deze regels laten opstellen. Dit is volgens mij niet de manier waarop je duurzaam een wijk inricht. Maar dan komt de aap uit de mouw: duurzaamheid is geen prioriteit als de grond prijzen gemiddeld meer stijgt dan de huren — slopen en weer op nieuw bouwen, waarbij je de nieuwe grondprijs inbrengt in de huur is voordeliger dan oude woningen behouden. Bovendien kun je dan direct ook even kleiner bouwen wat voordeliger is (meer euro’s per vierkante meter).
Een wijk van tegenwoordig moet je inrichten en bouwen met de te verwachten toekomst van de komende 50 jaar in gedachten. Je weet dat er binnenkort een einde zal zijn aan goedkope energie[1]; Je weet dat mobiliteit daarmee minder zal worden. Je weet ook dat de woningen die je nu bouwt niet snel herbouwd zullen worden. Je weet dat voedsel duur gaat worden en dat mensen dus eigenlijk maar beter een eigen tuin kunnen hebben. Je weet dat je beter nu zonnepanelen kun installeren (vooral onder de armen) want straks zijn ze onbetaalbaar.
Waarom bereiden we ons hier dan niet op voor? Waarom blijven we wijken bouwen die nutteloos zijn als mensen niet meer mobiel zijn? Zijn onze bestuurders zo naïef? Of is de gedachten zo vreselijk dan men het liever ontkent en negeert? Of denken onze bestuurders meer aan hun eigen belangen?
[1] Life after the oil crash
zie ook: Google
Reactie door Gideon — vrijdag 19 maart 2004 @ 7.16 uur
Nederland is leeg. Ik zie dat telkens weer als ik via de oostkant van nederland van brabant naar friesland rijd. De grondprijs kan eenvoudig omlaag door op termijn landbouwgrond te gebruiken voor natuur, en woningbouw. Met de opbrengst van de grond kan een landbouwer gaan rentenieren of omschakelen naar biologische landbouw. De tuinen kunnen veel groter door een minimale perceel grootte af te spreken in plaats van zoveel mogelijk huizen op de beschikbare bouwgrond te proppen. Dat levert veel woonvrijheid op. In mijn tuintje is veel meer natuur dan op eenzelfde aantal vierkante meters mais of aardappelen. Het is onzinnig om in nederland de koeien binnen te houden omdat die anders het gras vertrappen, de varkens binnen te houden omdat ze anders ziek worden, enorme lappen grond te reserveren voor het uitrijden van varkensmest, nog weer nieuwe kassen te bouwen in friesland waarin al het aardgas wordt opgestookt. Tomaten kweek je in spanje, niet in nederland. Kortom intensieve landbouw moet wijken.
Reactie door Ronald — dinsdag 19 december 2006 @ 23.39 uur