26 zetels! 15 mei is een gedenkwaardige dag geworden. Mevrouw Winny de Jong was zelfs even bang dat de LPF de grootste partij zou worden. Zo ver kwam het niet, maar de partij werd wel zó root dat regeringsdeelname in de rede lag. Aanvankelijk ging het nog redelijk. Mat Herben had voldoende gezag om de club bij elkaar te houden en wist ook politiek nog een en ander te bereiken. Ik hoef u niet te vertellen hoe het verder ging. Het is onmogelijk dat u niet via radio of tv of via de kranten tot in den treuren getuige bent geweest van alle incidenten. Het ging maar door…, met als voorlopig hoogtepunt het fractiebesluit dat Winny De Jong en Cor Eberhard geen deel meer uitmaken van de LPF-fractie. In de peilingen staat de partij inmiddels op zeven zetels.

Wat ging er fout? Eigenlijk niet zoveel. Deze gang van zaken was onvermijdelijk: geen historie, geen ideologie, geen standpunten, geen kader, geen organisatie, geen uitgebalanceerde groep kandidaten voor de Kamer. De optelsom van deze gebreken moest wel leiden tot chaos omdat iedereen – bij gebrek aan een collectieve opvatting – zijn of haar persoonlijke mening en belang als richtsnoer nam en neemt. Veel kiezers hebben op 15 mei hun hart laten spreken en partij gekozen voor de club die zij (naast het CDA en de SP) beschouwden als het beste transportmiddel voor hun woede over de paarse arrogantie.

De emoties van mei dit jaar zijn enigszins tot bedaren gekomen, het stof is gaan liggen en we kunnen helder aanschouwen wat de politieke gevolgen zijn van de ’15.5-revolutie’. We zitten met een conservatief-liberale coalitie met een ouderwets rechtse agenda. Het kabinet zet op alle belangrijke punten gewoon het beleid van paars voort, soms zelfs in verergerde mate. Anderzijds zijn er ook zaken die mogelijk perspectief kunnen bieden op beter beleid. Ik denk aan de bestrijding van de bureaucratie en de overbodige regels, het integratievraagstuk (er komt eindelijk een parlementair onderzoek) en de veiligheid in bepaalde volkswijken.
Tot nu toe hebben we als fractie in de Kamer de discussie met de LPF gemeden. Immers, ze zijn nieuw, ze zijn onervaren, vaak onwetend en daarom niet zelden onzeker. Toch, het speelkwartier is nu echt voorbij. Ook de LPF zal moeten ondervinden wat de oppositie van de SP inhoudt. Immers daarvoor hebben een half miljoen mensen SP gestemd.
Wat daarvan de invloed is op het antwoord op de bovenaan gestelde vraag zal de toekomst leren.

Deze column verscheen oktober 2002 in de Tribune

Reacties uitgeschakeld