Strompelend heeft Paars II de vakantie gehaald. Incident na incident, permanente crisis, groeiend wantrouwen binnen de coalitie, en “doe jij wat voor mij, dan doe ik wat voor jou”.

Het vertrouwen van de mensen in Paars staat op een historisch dieptepunt, en dat is niet verwonderlijk gezien wat zich de laatste tijd op het Binnenhof heeft afgespeeld. Maar steun of niet, in principe moeten we het nog drie jaar doen met deze ploeg van PvdA, VVD en D66. De oppositie kan een kabinet per definitie niet naar huis sturen, dat kan alleen een deel van de coalitie samen met de oppositie. D66 alleen is niet voldoende: of (een deel van) de PvdA of de VVD moet er mee de brui aan willen geven. De VVD wil blijven zitten waar ze zit, want de kans dat de liberalen in een nieuw kabinet mogen meedoen is klein. D66 heeft tot nu toe alleen maar betaald aan Paars en er niets voor teruggekregen. De peilingen zijn slecht en er is geen uitzicht op verbetering. Blijft over de PvdA. Deze partij wordt al jaren geconfronteerd met een sterke groei van GroenLinks en SP. Men wordt er duidelijk zenuwachtig van. Maar ook intern heeft de PvdA problemen: een politiek leider die niet van verandering houdt, een opvolgingskwestie, en – het belangrijkste – tegenstellingen binnen partij en fractie.

Het voortbestaan van een coalitie is echter niet alleen afhankelijk van de inzichten van de afzonderlijke partijen. Ook de verhoudingen binnen het kabinet zelf spelen een rol: hoe staat het met het onderlinge vertrouwen, is er een gezamenlijke missie, en hoe ligt het kabinet bij de bevolking? Wel, op alle drie de punten scoort Paars II slecht.
Een nieuw millennium, een nieuw begin verkiezingen in 2000.

Deze column verscheen juli 1999 in de Tribune

Reacties uitgeschakeld